Daga: Babagana Bukar Wakil, Maiduguri
Gidauniyar Allamin Foundation for Peace and Development, wata ƙungiya mai zaman kanta da ke aiki a yankin Arewa maso Gabas da rikici ya daɗe yana addaba, ta samu nasarar fitar da yara 20 da aka ɗauka aikin Boko Haram daga ra’ayoyin tsatsauran ra’ayi a Jihar Borno.
Sakatariyar Gidauniyar, Hajiya Hamsatu Allamin, ta bayyana hakan yayin wani taron musayar sani da aka gudanar a Maiduguri. Taron ya mayar da hankali ne kan yanda za a kawo ƙarshen ra’ayoyin da suka saba wa zaman lafiya da kuma tallafa wa matasan da abin ya shafa su koma cikin al’umma.
A cewar Allamin, shirin ya magance matsala mai muhimmanci — wato watsawar ra’ayoyin ƙeta daga mata da aka tsare zuwa ga ‘ya’yansu ba da gangan ba. Ta hanyar tsari na musamman, an dawo da tunanin yaran zuwa ga zaman lafiya, tausayi da kuma tunani mai zurfi.
Shirin da tallafin gwamnatin Birtaniya ke goyon baya, ya haɗa da koyar da addini na gari, shawarwarin kwakwalwa, da kuma horo kan dabi’u masu kyau. Allamin ta ce wadannan sune muhimman abubuwa wajen farfaɗo da bege da amincewa a zukatan waɗanda abin ya shafa tare da hana su komawa ga ra’ayoyi masu hatsari.
Malam Ali Mustapha, wani masani da ya jagoranci shirin, ya bayyana cewa an haɗa tsofaffin shugabannin Boko Haram da malaman addini a cikin shirin, inda suka janye daga ra’ayoyin tsatsauran ra’ayi kuma suka rungumi fahimtar addini mai daidaito.
Mustapha ya ce an kalubalanci ƙaƙƙarfan fahimtar wasu nassosin Al-Qur’ani da Hadisai da aka taɓa amfani da su wajen halatta tashin hankali. “Shugabannin sun amince sun yi kuskure, kuma sun yarda cewa kashe bayin Allah marasa laifi ya ci karo da koyarwar Musulunci,” in ji shi.
Tsofaffin shugabannin mayakan sun yi alkawarin amfani da muradunsu wajen yaɗa zaman lafiya da sasanci — matakin da ake ɗauka a matsayin babban ci gaba wajen yaki da tsatsauran ra’ayi a yankin.
Baya ga gyara tunani, Gidauniyar Allamin tana kuma bayar da horo na sana’o’i da tallafin kuɗi ga matasa da suka tuba daga ayyukan ta’addanci, domin magance matsin rayuwa da ke tura mutane ga irin waɗannan ra’ayoyi.
Lawan Balami, wani mai ba da shawara na gidauniyar, ya bayyana muhimmancin haɗa kai da al’umma a cikin wannan aiki. Ya ce gidauniyar na shirya zaman sulhu tsakanin waɗanda suka dawo da al’umma don gina sabon amincewa da ƙarfafa gafara.
“Wannan shiri yana da nufin samar da zaman lafiya mai ɗorewa. Muna mai da hankali kan faɗar gaskiya, yaɗa sakonni, da kuma warkar da raunukan tunani, domin mayakan su sami karɓuwa a cikin al’umma,” in ji Balami.
Sadiq Ibn Sinin, ɗaya daga cikin masu amfana, ya bayyana irin canjin da ya samu. Ya ce, “Da muka dawo daga dajin Sambisa, mutane sun ƙi mu. Sun tsane mu. Amma yanzu, ta wannan shirin, mun canza. Wasu daga cikinmu har sun saka ‘ya’yansu a makaranta.”
Bayan fitar da mutane daga tsatsauran ra’ayi, Gidauniyar Allamin ta kaddamar da wasu muhimman ayyukan zaman lafiya a Borno, ciki har da kafa kungiyoyin zaman lafiya a al’umma, horas da matasa masu adawa da tashin hankali, da kuma goyon bayan tsarin shugabanci da ke sauraron ra’ayoyin waɗanda rikicin ya shafa.
A yankuna da rikici ya shafa kamar Konduga, Dikwa da Gwoza, gidauniyar na aiki tare da sarakunan gargajiya da shugabannin mata domin gudanar da bukukuwan sasanci, inda tsofaffin mayaka ke bada haƙuri a bainar jama’a kuma a gafarta musu da alama — mataki mai muhimmanci a sake haɗa su da al’umma.
Gidauniyar ta kuma dage wajen kare hakkin mata da yara mata da rikicin ya shafa, ta hanyar bayar da taimakon shari’a, wuraren kwana na gaggawa, da tallafin kwakwalwa ga matan da mazajensu suka mutu da kuma wadanda aka ci zarafinsu.
Ta hanyar sashen yada labarai da rubuce-rubuce, Allamin Foundation ta taimaka wajen bayyana muryar waɗanda rikicin ya shafa, daga kallo na zargi zuwa fahimta, tana kuma yaɗa bukatar adalci da gyara maimakon ɗaukar fansa.
Tare da haɗin guiwa da cibiyoyin addini, gidauniyar na goyon bayan wa’azi da karatun addini da ke jaddada juriya, zaman lafiya, da ainihin manufa ta addinin Musulunci — kokari da ya kai dubban mutane a birane da ƙauyuka na Jihar Borno.
Ta hanyar haɗa gyara tunani da ƙarfafa tattalin arziki, ilimi, yaɗa gaskiya da zaman lafiya, Gidauniyar Allamin na ƙara fasalta sabuwar hanyar zaman lafiya a Borno, tana tabbatar da cewa da kayan aiki da amana, gyara da sasanci suna yiwuwa — ko bayan ɗaya daga cikin mafi munin rikice-rikicen Afirka.
Yayin da kira ke ƙaruwa ga gwamnati ta bada goyon baya, masana sun bayyana cewa faɗaɗa irin wannan tsari zai ƙarfafa murmurewar al’ummomin da rikici ya addaba a yankin tafkin Chadi.
